خواص روغن زیتون برای سلامتی : در این بخش به بررسی ۱۵ خاصیت شگفتانگیز روغن زیتون خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید در گرین گاردن
روغن زیتون در صنایع مختلف غذایی، بهداشتی، آرایشی و حتی دارویی کاربرد گستردهای دارد. این روغن پر از فواید است و میتوانیم از آن برای حفظ سلامت پوست، مو و بهبود عملکرد دستگاه گوارش بهره ببریم. البته باید توجه داشت که منظور ما از روغن زیتون، نوع بکر و طبیعی آن است و نه محصولاتی که شامل ناخالصیهای فراوان هستند. در این مقاله، به معرفی ۱۵ خاصیت برجسته روغن زیتون و موارد مصرفی آن خواهیم پرداخت.
منبع غنی از چربیهای مفید و غیر اشباع حدود ۱۴ درصد از ترکیبات روغن زیتون شامل چربیهای اشباع است، در حالی که ۱۱ درصد آن از چربیهای غیر اشباع مانند امگا ۶ و امگا ۳ تشکیل شده است. اما بیشترین میزان چربی موجود در روغن زیتون، اسید اولئیک است که حدود ۷۳ درصد از کل روغن را به خود اختصاص میدهد. تحقیقات نشان میدهد که اسید اولئیک قادر به کاهش التهابها بوده و حتی ممکن است تأثیر مثبتی بر روی ژنهای مرتبط با سرطان داشته باشد و احتمال بروز این بیماری را کاهش دهد.
غنی از آنتیاکسیدانها روغن زیتون بکر و خالص حاوی مقدار زیادی آنتیاکسیدان است. این روغن علاوه بر داشتن مقادیر کمی ویتامین E و K، از آنتیاکسیدانهای قدرتمندی بهرهمند است که میتوانند به کاهش ریسک ابتلا به بیماریهای مزمن کمک کنند. این آنتیاکسیدانها به کاهش التهابها و محافظت از کلسترول خون در برابر اکسیداسیون کمک میکنند و به همین دلیل میتوانند از بروز بیماریهای قلبی جلوگیری کنند.
خواص ضدالتهابی روغن زیتون یکی دیگر از ویژگیهای برجسته روغن زیتون، خواص ضدالتهابی آن است. التهاب مزمن یکی از عوامل اصلی بروز بیماریهای جدی مانند سرطان، بیماریهای قلبی، دیابت نوع ۲، آلزایمر و آرتروز است. روغن زیتون بکر به دلیل داشتن آنتیاکسیدانهایی مانند الئوکانتال، میتواند التهابها را کاهش دهد. این ماده دارای اثراتی مشابه داروی ایبوپروفن است و به همین دلیل روغن زیتون میتواند به عنوان یک ماده طبیعی ضدالتهاب عمل کند.
مفید برای سلامت قلب روغن زیتون به عنوان یک منبع اصلی چربی در رژیم مدیترانهای شناخته میشود. تحقیقات نشان داده است که مصرف این رژیم غذایی، طول عمر را افزایش داده و خطر مرگ و میر ناشی از بیماریهای قلبی عروقی را کاهش میدهد. سازمان غذا و داروی آمریکا و سازمان ایمنی مواد غذایی اروپا توصیه کردهاند که روزانه حدود ۲۰ گرم (معادل دو قاشق غذاخوری) روغن زیتون بکر مصرف شود تا خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی کاهش یابد. پلیفنولهای موجود در روغن زیتون نیز به محافظت در برابر تصلب شرایین، سکته مغزی، اختلالات مغزی و حتی سرطان کمک میکنند.
سکته مغزی یکی از عوامل اصلی مرگ و میر در ایالات متحده و یکی از مهمترین دلایل ناتوانیهای بلندمدت است. این مشکل زمانی رخ میدهد که یک رگ خونی که وظیفه رساندن مواد مغذی و اکسیژن به مغز را دارد، به دلیل لخته شدن یا پارگی مسدود میشود. تغذیه و سبک زندگی نقش مهمی در احتمال وقوع سکته مغزی دارند. روغن زیتون با کاهش عوامل خطری مانند فشار خون و کلسترول بالا، میتواند به کاهش احتمال بروز سکته مغزی کمک کند.
مصرف روغن زیتون ممکن است در پیشگیری از آلزایمر و کاهش خطر زوال عقل در پیری مؤثر باشد. ترکیبات فنولیک موجود در این روغن به حذف رسوبات مضر در مغز کمک کرده و از آسیب به سلولهای مغزی جلوگیری میکنند. مطالعهای که دو نوع رژیم غذایی شامل روغن زیتون و روغنهای دیگر را مقایسه کرده است، نشان میدهد افرادی که به طور مداوم از روغن زیتون استفاده میکنند، نسبت به سایرین کمتر دچار افت عملکرد مغزی و کاهش حافظه میشوند.
روغن زیتون تأثیر بسیار مثبتی بر روی سیستم گوارشی دارد. این ماده مغذی به بهبود حرکات دستگاه گوارش و بهبود هضم غذا کمک میکند. از آنجایی که روغن زیتون حاوی چربیهای تک غیر اشباع است، باعث تسهیل حرکت مواد غذایی در دستگاه گوارش میشود. برای رفع یبوست، ترکیب یک قاشق غذاخوری روغن زیتون با کمی آب لیموترش میتواند مفید باشد.
با اینکه بهطور قطعی نمیتوان گفت که یک ماده غذایی میتواند سرطان را کاملاً پیشگیری کند، اما روغن زیتون به دلیل ترکیبات مفیدی همچون اسید اولئیک، هیدروکسیتیروزول، اولئوکانتال و فیتواسترولها به کاهش احتمال ابتلا به برخی از انواع سرطان کمک میکند.
تحقیقات نشان دادهاند که مصرف روغن زیتون فرابکر ممکن است با ایجاد تغییرات مثبت در باکتریهای روده از سرطان کولورکتال جلوگیری کند. همچنین مطالعات قبلی بیانگر این است که زنانی که مصرف بیشتری از روغن زیتون دارند، کمتر در معرض سرطان روده بزرگ و سرطان سینه قرار میگیرند. این ممکن است یکی از دلایل پایینتر بودن نرخ ابتلا به سرطان در کشورهای حوزه مدیترانه باشد.
یکی از خواص شگفتانگیز روغن زیتون جلوگیری از تحلیل رفتن استخوانهاست. بدن انسان با فعال کردن سلولهای استئوکلاست به تجزیه استخوانها کمک میکند، اما محققان بر این باورند که پلیفنولهای موجود در روغن زیتون با خاصیت ضدالتهابی خود میتوانند این فرآیند تخریب استخوانها را متوقف کنند و از کاهش تراکم استخوان جلوگیری کنند.
چربیهای سالم یکی از اجزای اساسی رژیم غذایی افرادی هستند که به دنبال جلوگیری یا مدیریت دیابت نوع ۲ هستند. مطالعهای که در سال ۲۰۱۷ انجام شد، نشان داد کسانی که بیشترین مصرف روغن زیتون را داشتند، سطح قند خون ناشتای کمتری داشته و ۱۶ درصد کمتر در معرض خطر ابتلا به دیابت قرار گرفتند.
یکی از مزایای مصرف روغن زیتون، بهبود عملکرد اسپرم از طریق افزایش سیگنالدهی اکسیدنیتریک است. روغن زیتون به کاهش کلسترول موجود در غشای سلولی اسپرم کمک میکند که این موضوع به تحرک بهتر اسپرم منجر میشود و به این ترتیب کیفیت اسپرم را بهبود میبخشد.
ترکیبات مغذی در روغن زیتون قابلیت مقابله با باکتریهای مضر را دارند. بهخصوص باکتری هلیکوباکتر پیلوری که در معده رشد میکند و ممکن است منجر به زخم معده و حتی سرطان معده شود. تحقیقات نشان دادهاند که مصرف ۳۰ گرم روغن زیتون فوق بکر به مدت دو هفته میتواند عفونت ناشی از این باکتری را در ۱۰ تا ۴۰ درصد از افراد از بین ببرد.
بیشتر بخوانید: عوامل موثر بر قیمت روغن زیتون
مصرف مداوم روغن زیتون میتواند به افزایش تراکم و مواد معدنی در استخوانها کمک کند. این روغن به جذب بهتر کلسیم در بدن کمک میکند و در نتیجه میتواند برای پیشگیری و مدیریت پوکی استخوان بسیار مؤثر باشد.
با توجه به ترکیبات خاص و مفید روغن زیتون، این ماده به پیشگیری از تشکیل سنگهای صفراوی کمک میکند. مصرف یک قاشق غذاخوری روغن زیتون به صورت ناشتا میتواند از تشکیل این سنگها جلوگیری کند و به سلامت کیسه صفرا کمک کند.
تحقیقات انجام شده در دانشگاه اسپانیا نشان داده است که روغن زیتون به دلیل دارا بودن چربیهای غیر اشباع، میتواند خطر ابتلا به افسردگی را کاهش دهد. این روغن با افزایش سطح سروتونین، که به عنوان هورمون شادی شناخته میشود، به بهبود روحیه و کاهش علائم افسردگی کمک میکند. این عملکرد شبیه به تأثیر داروهای ضدافسردگی است که با افزایش سطح سروتونین، به بهبود حالات روحی افراد کمک میکنند.